Consumenten, vakantiegangers, en ja, ook evenementenbezoekers worden steeds bewuster. Een samenleving vol media en razendsnel internet, stelt niet alleen overal vragen over, maar googelt ook nog eens een breed scala antwoorden bij elkaar. En wie de vraag stelt, moet met het antwoord leren leven. Dat antwoord leert ons meestal dat zo’n beetje elk aspect van ons dagelijks gedrag ergens op de wereld invloed heeft op de drie grote M’en: Mens, Maatschappij en Milieu. Met mogelijke #vleesschaamte, #vliegschaamte en wie weet binnenkort zelfs #feestschaamte tot gevolg. Wat betekent deze wereldwijde hang naar bewustwording voor de evenementenbranche?
LEES OOK:
MEGAtrend: Vergrijzing
MEGAtrend: Fear & Fake
MEGAtrend: Inclusiviteit & Emancipatie
MEGAtrend: Influencer Marketing
Hoe? En waarom?
Laten we eerlijk zijn. De evenementenindustrie is verre van duurzaam. En de meeste evenementen zijn niet duurzaam genoeg om te garanderen dat de hyperbewuste bezoeker er, zonder de zojuist geïntroduceerde #feestschaamte, aan kan deelnemen. Of het nou gaat om transport, catering of afval, er is altijd wel wat op aan te merken. Het tijdelijke karakter van een evenement betekent dat je als organisator nou eenmaal operationele concessies moet doen. En dat gaat alleen nog maar over het “hoe” (waarnaar we later in dit paper terugkeren). Dan is er nog de vraag die daar eigenlijk nog aan vooraf dient te gaan: Het “waarom”. Waarom zou je überhaupt nog events organiseren, als je weet dat die elke keer hun tol eisen die voor de rekening komt van toekomstige generaties? Is het niet verstandiger om gewoon thuis te blijven met zijn allen, om ons vrijwillig op te laten sluiten op kraanwater en biobrood?
Natuurlijk niet!
Wie de geschiedenis van de mensheid induikt, leert al gauw dat het nogal kansloos is om een samenleving zonder evenementen na te streven. De behoefte aan events dateert uit de prehistorie: Sinds wij op twee benen lopen, hebben we die benenwagen gebruikt om samen te komen. En totdat religie ons in een millennialange collectieve verstandsverbijstering dompelde, waren onze samenkomsten altijd nauw verbonden met de natuur: oogstfeesten, zonnewendes, vruchtbaarheidsrituelen en andere cyclische aangelegenheden. Handel was bijzaak. Vroeger waren de onderliggende zingevingen van onze evenementen zonneklaar. Tegenwoordig is handel meestal het hoofdmotief en vaak ook nog eens de hoofdmoot van de interactie? Mijn ervaring is in elk geval dat ik op een event mijn portemonnee nogal vaak moet trekken (Burning Man daargelaten). Deze eenzijdig economische focus leidt bij sommige organisatoren tot een soort identiteitscrisis die existentiëler is dan een simpele aanpassing in het MVO-beleid kan oplossen. Waarom doen we eigenlijk wat we doen? Hoe creëren we, naast winst, ook echt waarde?
Waarden boven winst
Oef, dat zijn grote vragen! Bedrijven die deze vragen goed weten te beantwoorden, hebben meteen een mooi verhaal naar hun klanten. In de woorden van Simon Sinek: ‘People don’t buy what you do, people buy why you do it’. Deze goeroe is het boegbeeld van de purpose marketing, een benadering die de paarse broeken helpt het over een andere boeg te gooien. De merken die purpose marketing hebben gevonden zijn legio. Zo helpt het Vaseline Healing Project vluchtelingen om hun huid gezond te houden, keerden zowel het Amerikaanse Budweiser als het Mexicaanse Corona zich in TV-commercials tegen Trump’s Mexicaanse grensbeleid en laat het HEMA-huwelijk tijdens de Pride homostellen trouwen die dat in eigen land niet mogen. Minder integere voorbeelden zijn er ook: Coca-Cola die de consument oproept om te recyclen maar zelf lobbyt tegen invoering van statiegeld en Rabobank die claimt het wereldvoedselprobleem op te lossen terwijl hun weinig duurzame investeringsprofiel het tegendeel bewijst. En dan zijn er nog bedrijven die met een purpose zijn opgezet en dus (bijna) niet meer aan purpose marketing hoeven te doen, zoals Tony Chocolony, Lush en Tesla.
Zin in feest
Als we deze benadering betrekken op de evenementenbranche, zien we dat sommige events de waarom-vraag moeiteloos kunnen beantwoorden, doordat ze al voor een goed doel zijn opgezet. Een greep uit recente voorbeelden: The Raindance Project voor het vergroenen van Afrika, Toekomst Zaaien voor het behoud van zadendiversiteit of een charity sportevent als The Dutch 750. Andere events kunnen een goed doel zoeken dat dichtbij de kern van hun event ligt. Het reusachtige Glastonbury Festival, bijvoorbeeld, draait sinds de oprichting in 1970 om het verbeelden van een groenere toekomst. Toen het eind jaren tachtig winst begon te maken, smeedde het een pact met goede doelen als Greenpeace en Oxfam. Sindsdien krijgen goede doelen het grootste deel van de winst en recruteren ze in ruil daarvoor duizenden vrijwilligers voor het festival. Goeie deal voor die NGOs, groene deal voor Glasto! Maar niet elke organisator heeft de luxe dat de antwoorden al gegeven zijn, dat ze voor het oprapen liggen. Hoe (her)vind je als organisator de zingeving van je evenement?
Events als mini-maatschappij
Eigenlijk is elk evenement bij uitstek geschikt om mensen in aanraking te brengen met een andere manier van leven. In no-time zet jij als organisatie een hoeveelheid aan infrastructuur op die bijna net zo veelzijdig is als een hele maatschappij. Lukt het je om dat op een manier te doen die je gasten aan het denken zet over hun dagelijkse manier van handelen, dan duw je de samenleving toch weer een stukje de goede kant op. Dat is, in elk geval, het idee van Innofest, die zich inzet om innovaties te testen op festivals. Waarom dat werkt? “Omdat een festival een tijdelijke minimaatschappij is. Net als in het echt zijn daar uitdagingen op gebied van onder andere energie en afval. Ook festivalbezoekers gedragen zich in zekere zin gelijk als in de echte wereld: ze bewegen, eten en ze slapen. Het verschil met de echte wereld is dat er een hek om het festivalterrein staat. Dat maakt festivals een perfecte testomgeving om samen te werken aan prototypes en experimentele technieken. En als een innovatie op een festival werkt, dan kan het ook in de echte wereld werken.”
Bewuste inspiratie
Als je evenementen zo bekijkt, als mini-maatschappijen, spelen er heel wat thema’s waar ze bewuster mee kunnen omgaan. En die zijn vaak heel praktisch van aard. Zo komen we, na het waarom en de purpose, weer uit bij het hoe, bij de productie zelf. Bij elke stap kun je je afvragen: Kan dit ook anders? Hoe je bewuster produceert, dat is een lijvig onderwerp waar je hele boeken over kunt volschrijven. Wij hebben als medium toch maar gekozen voor een website. Hieronder zie je zomaar tien relevante thema’s, met aanverwante hoe-vragen. Aan dit overzicht is te zien dat de inspiratie om bewuster te organiseren niet ver te zoeken is. Sterker nog, welke link je ook klinkt, je blijft op deze website. Zo zie je maar, we zijn hier bij Event Inspiration al een hele tijd bewust bezig om bewustwording aan te kaarten 😉
10x bewuste linkjes, LEES OOK:
- Diversiteit – Hoe zorgen we voor meer vrouwelijke sprekers op het podium?
- Telefoongebruik – Hoe voorkom je dat smartphones de aandacht op je event afleiden?
- Gehoorbescherming – Hoe zorg je dat je crew en je gasten geen gehoorbeschadiging oplopen?
- Zingeving – Hoe kun je tijdens een bedrijfsuitje wat goeds doen voor de maatschappij?
- Versiering – Hoe voorkom je dat glitter, schmink en confetti de natuur vervuilen?
- Compost – Hoe zet je het GFT-afval op je event om in waardevolle compost?
- Plastic – Hoe maak je de plasticsoep tot een interessant thema voor je gasten?
- Seksuele intimidatie – Hoe voorkomen we ongewenst seksueel gedrag in de eventbranche?
- Toiletten – Hoe zet je tijdelijke toiletten neer die de natuur helpen in plaats van vervuilen?
- Zwerfvuil – Hoe zorg je dat zwerfvuil wordt opgeruimd en dat het goed kan worden gerecycled?
Locatie, locatie, locatie
Bij vastgoedprojecten luidt het credo al jaren dat de volgende drie kenmerken het belangrijkst zijn: “Locatie, locatie, locatie”. Dit zou net zo goed kunnen gelden voor bewustere events. Welke locatie je kiest voor je event, heeft impact op zo’n beetje alle aspecten van je productie: vervoer, catering, afvalstromen, geluidsoverlast, energievoorziening, noem maar op. Steeds meer locaties spelen bewust in op de trend en ontpoppen zich als vaandeldragers van bewustwording en duurzaamheid. Zo kondigde OCEANDIVA onlangs een CO2-neutraal evenementenschip aan, verrees in Friesland een schoolvoorbeeld in duurzaam bouwen en transformeerde de Ceuvel een stukje gifgrond in Amsterdam-Noord tot een van de duurzaamste cafés van Nederland. Nog zo’n pareltje dat het hele plaatje doet kloppen, vinden we in Cuijk. Daar is een boomkwekerij omgetoverd tot een af te huren duurzaam experiment: Inspyrium.
Flink uit de kluiten gegroeid
Aik Ducaat, Partner van Inspyrium, licht toe: “In 2012 was het tijd voor een volgende stap. De boomkwekerij was een bron van inkomsten en van kennis. We zochten een manier om de kennis die we in huis hebben over te dragen, om zo met ons werk ook echt meer bij te dragen. Tegelijkertijd waren we realistisch en wilden we ook commercieel groeien. In die combinatie – van groei, kennis en inspiratie – zagen we een prachtige kans: een eventlocatie waarin deze doelen en disciplines samenkomen. Het Inspyrium-zaadje was geplant. In 2012 startten we met de bouw en in 2015 werd de eventlocatie geoogst!” Door samen te werken en te innoveren met onderwijsinstellingen uit de buurt, gooit de locatie nu hoge ogen op het gebied van duurzaamheid. Naast de kwekerij zijn er nu meerdere groene hallen en daktuinen die dienen als inspiratie voor stedelijke transformatie. En ze werken uitsluitend met verwarming via warmte-koudeopslag, LED-verlichting, regenwater voor het sproeien. Er ligt ook een vergevorderd plan voor zonne-energie en er wordt gewerkt met leveranciers uit de directe omgeving om de impact van transport te verminderen.
Is je catering oké?
Waar leveranciers uit de buurt ook een grote rol dienen te spelen, is bij de catering van je event. Althans, dat is waar de oprukkende farm-to-table beweging voor staat. Zo probeert cateraar BRKLN lokale ingrediënten op een creatieve manier te presenteren en ook veel vegetarisch voor te schotelen. Een andere vraag die je bij je catering kan stellen is of je anno 2018 überhaupt nog vlees wil aanbieden, aangezien het niet diervriendelijk is en zo slecht voor het milieu. Een aantal grote Nederlandse festivals, waaronder DGTL, Milkshake en Landjuweel, vindt inmiddels van niet en is compleet overgeschakeld op een vegetarisch menu. Dat klinkt radicaal, maar het kan altijd nog radicaler. Neem maar eens een kijkje in de Keuken van het Ongewenst Dier, waar ze de absurditeit van onze geïndustrialiseerde vleesproductie aan de kaak stellen door vlees van dieren voor te schotelen die als plaag bestempeld zijn. Kan je toch nog lekker vlees eten zonder #vleesschaamte. Schipholganzenkroketje, anyone?
Oh, op díe fiets?!
Weet je inmiddels wat je op je event aan bewustwording gaat doen? Dan rest natuurlijk nog de vraag hoe je erover communiceert. Soms is het beter om eerst achter de schermen je zaakjes goed te regelen voordat je het hoog van de toren gaat blazen. Dit om te voorkomen dat je overkomt als greenwasher. Laten we even een lastig vraagstuk als voorbeeld nemen: transport. Als je een event organiseert vol internationale sprekers of overzeese artiesten, dan is het natuurlijk heel goed om de uitstoot van hun vluchten te compenseren. Maar om die uitstoot-vermindering in je communicatie tot speerpunt te maken, voelt toch wel een beetje als een zwaktebod. En dan heb je nog het transport van je bezoekers. Het is heel aannemelijk dat je je publiek aan wil sporen om op de fiets naar je event te komen. Aan de hand van de drie M’en uit de intro en je eigen missie, kan je de focus in je communicatie en je beleid verleggen. Bijvoorbeeld:
Bewust onbewust
Dan nu het slechte nieuws. Zoals de meesterlijke sitcom The Good Place poneert, is het, met alle wetenschap van nu, bijna onmogelijk om een goed mens te zijn en constant bewust te handelen. Dit artikel over bewustwording is dan ook niet compleet zonder de tegengestelde trend te erkennen, voor het gemak maar even samengevat als “Bewust onbewust”. We weten allemaal steeds beter dat vlees eten, rondvliegen en funshoppen funest is voor de planeet. Toch blijven we het gewoon doen. Laat ik als ondergetekende de hand in eigen boezem steken, ook ik maak me hieraan schuldig, en besef me waarom ik een klootzak ben. Dat klinkt misschien heel naar, maar het zojuist gelinkte artikel bevat een hele wijze les voor event organisatoren die de ambitie hebben om hun gasten aan te sporen tot bewustwording: “Weinig is irritanter dan moralisme van mensen met boter op hun hoofd”. Zorg dus eerst dat jij aan de achterkant de zaakjes goed op orde hebt, voordat je te hoog van de toren blaast. Houd vervolgens je boodschap constructief, integer en sfeerverhogend. Anders verpest je het feest, polariseer je je publiek en komen al je goede intenties als een boemerang weer op je eigen bord, als iets waar je eerst zelf maar mee moet beginnen: “Ga toch fietsen!”