We naderen het einde van een vreemd jaar. Het coronavirus is nog steeds onder ons, wat een enorme klap betekent voor de evenementenbranche. In eerdere interviews hebben we gesproken met tal van ondernemers uit de sector, evenals belangrijke key players die vanuit verschillende initiatieven met de overheid in contact staan. Maar met wie staan zij in contact en wat voor impact heeft deze c-ituatie op de werkzaamheden van deze medewerkers van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat?
We spraken met Marijke Reuver (Secretaris Topteam Creatieve Industrie bij Ministerie van Economische Zaken en Klimaat) en Paul Vetter (Strategisch beleidscoördinator Kennis en Innovatie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat).
Marijke houdt zich bezig met de topsector Creatieve Industrie. Dat is een van de 10 topsectoren waar Nederland sterk in is en wil blijven. Festivals vallen onder de Creatieve Industrie. Onder de noemer ‘evenementen’ is dit breder getrokken tijdens deze crisis.
Paul houdt zich vanuit het ministerie, samen met kennisinstellingen en het bedrijfsleven, nu onder andere bezig met de Fieldlab Evenementen om te zorgen dat er zo snel mogelijk perspectief voor onze branche kan worden geboden. Beiden werken binnen deze crisis veel samen met de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), Justitie en Veiligheid (J&V) & Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
Hoe gaat het met jullie?
Marijke: “Goed, relatief gezien natuurlijk. We zien heel veel gebeuren in de eventsector. Wij zien dagelijks in ons werk hoeveel passie en betrokkenheid iedereen in de sector heeft. Dat raakt ons uiteraard ook.”
Paul: “Inderdaad, we werken op een afstandje van de sector, maar we hebben elke dag contact met tal van ondernemers die het enorm zwaar hebben. Dat gaat je niet in de koude kleren zitten.”
Voelt het werk als een zware druk op de schouders?
Paul: “Ik heb ook in het crisisteam gezeten waar ik Teamleider Beschermingsmiddelen was. Daar ervaarde ik dat de zorg volledig overlopen werd. Maar ik vind het ook verschrikkelijk wat er met de eventsector gebeurt. Het is echt een duivels dilemma. Aan de ene kant heb je zorgmedewerkers die op hun tandvlees lopen en aan de andere kant zie je dat er ondernemers failliet gaan. Die persoonlijke ellende grijpt je aan, maar het geeft extra energie om met elkaar op zoek te gaan naar een oplossing voor deze bizarre crisis.”
Marijke: “Precies wat Paul zegt. Ook voor corona gold voor ons werk: we moeten vanuit de overheid algemene belangenafwegingen maken. Dat is één van de leuke dingen van ons werk. Dat neemt niet weg dat ik mensen in tranen aan de telefoon heb gehad. We zijn allemaal doordrongen van de ernst van de situatie.”
Hoe lopen de gesprekken met Eventplatform en de Alliantie voor Evenementenbouwers?
Paul: “De samenwerking verloopt goed. We werken nauw samen en stellen de ongelofelijke betrokkenheid zeer op prijs. Met name het door de sector geïnitieerde Fieldlab. We staan dagelijks in contact met hen en de hele sector om te kijken hoe we richting 2021 zoveel mogelijk perspectief kunnen bieden om veilig en verantwoord evenementen te kunnen organiseren.”
Marijke: “Ook hebben we vanuit de economische maatregelen regelmatig contact met elkaar. In het begin van de crisis had snelheid prioriteit, zodat getroffen ondernemers zo snel mogelijk van het noodpakket gebruik konden maken. Dat is in de opvolgende pakketten fijnmaziger geworden, mede door de hoge mate van detailkennis en het snelle aanleveren van benodigde informatie door de sectoren. Met de evenementensector werken we prettig samen. Dat neemt niet weg dat er wensen worden uitgesproken over onder andere de NOW en TVL waar we niet altijd in tegemoet kunnen komen.”
Daar over gesproken; in het derde steunpakket vindt er een afbouw plaats in de NOW-regeling. Dit pakket is vóór de tweede golf samengesteld. Gaan hier gezien de huidige situatie nog aanpassingen in komen?
Marijke: “We werken met generieke steunpakketten die sector overschrijdend zijn en alleen gelden voor bedrijven die te maken hebben met omzetderving. Het derde steunpakket is zo ontworpen dat het gebruik ervan meebeweegt met het omzetverlies. Kort gezegd: hoe meer omzetverlies, hoe meer steun. Daarnaast is er vanuit OCW ook een steunpakket met daarin een bijdrage voor gesubsidieerde instellingen en de vrije cultuursector. Een deel van de sector wordt daar ook mee geholpen. Het klopt dat er in dit derde generieke pakket sprake is van een afbouw van de NOW. In december kijkt het kabinet of er aanpassingen nodig zijn.”
Paul: “Als aanvulling daarop; het ligt er echt aan hoe de samenleving er volgend jaar uitziet. Het lijkt erop dat we inmiddels over de piek van de tweede golf heen zijn en we zijn hoopvol dat de daling zich voortzet. Daarnaast zijn we druk bezig met het onderzoeken naar verschillende scenario’s waardoor we de sector weer perspectief kunnen bieden.
Dat klinkt als muziek in de oren. Kan je daar meer over vertellen?
Paul: “Er gebeurt heel veel achter de schermen. We hebben afgelopen week afgesproken dat er, zodra we in ‘fase waakzaam’ zitten, testevents mogen plaatsvinden. Tegelijkertijd zijn we enorm druk bezig om te bepalen welke en hoe we sneltesten gaan gebruiken. Daar gaan de ontwikkelingen razendsnel in. Ook zijn we met de veiligheidsregio’s aan het kijken wat we kunnen doen rondom de doorlooptijd van vergunningen bij festivals.”
“We willen zo snel mogelijk weer veilige en verantwoorde evenementen laten plaatsvinden.”
“De anderhalve meter blijf het kritische punt als je kijkt naar het verdienmodel van events. Op dit moment is die afstand namelijk de belangrijkste beschermingslinie om het virus onder de duim te krijgen. Als we met valide argumenten kunnen aantonen dat met een andere set van beschermende maatregelen het veilig is om die afstand los te laten, dan helpt dat enorm. Denk alleen al aan de capaciteit voor bijvoorbeeld een congres in een theater waar nu nog de tussenrijen vrijgelaten moeten worden. Tot slot liggen er nu verschillende scenario’s hoe sneltesten mogelijk kunnen worden ingezet, die er veelbelovend uitzien. Dat gaat zich de komende tijd uitkristalliseren.”
Kijken jullie in de scenario’s ook naar de stappen die in het buitenland worden genomen?
Paul: “Absoluut. In Azië werken ze wel met een heel ander systeem, dan in Nederland. Voor beide modellen is wat te zeggen. In Duitsland hebben ze ook testen gedaan met publiek dat zittend kijkt naar een muziektoptreden. We staan daar mee in contact en hebben dat verwerkt in onze aanpak.”
Wat vinden jullie van de geluiden uit de branche dat ze graag meedenken om georganiseerde feesten te organiseren, zodat illegale feesten niet meer plaatsvinden?
Marijke: “Ik snap die geluiden. De overheid is uiteraard tegen illegale feesten. Maar ik snap de behoefte aan een uitlaatklep wel. Mona Keijzer heeft dat in haar uitingen ook duidelijk gemaakt.”
Paul: “Ik begrijp de behoeften van de jongeren absoluut. Daarom dat we samen met de sector aan het kijken zijn wat we voor hen kunnen betekenen. Maar op dit moment blijft de anderhalve meter helaas noodzakelijk en zijn er nou eenmaal beperkingen. Voor de duidelijkheid: als er een sector is die dit tot in perfectie kan uitvoeren, is het de evenementensector wel. Goed opgeleide mensen, goede veiligheidsprotocollen en heel veel kennis.”
Denken jullie dat het onvermijdelijk is dat de evenementenbranche veel faillissementen of gedwongen ontslagrondes te verwerken krijgt de komende maanden?
Marijke: “Het zijn voor ondernemers zware tijden. Op macroniveau vallen de faillissementen tot nu toe gelukkig mee. We kunnen als overheid ook niet alle bedrijven redden. Maar dat de evenementensector één van de sectoren is die het meest last heeft van de maatregelen zien we ook. In aanloop naar elk pakket merk je een groeiende wanhoop bij ondernemers. We maken ons hard voor het overeind houden van de sector in zijn totaliteit, zodat er zo min mogelijk kennis of kapitaal vernietigd wordt. Want mochten we weer in een normale samenleving terechtkomen, dan moeten we snel kunnen opschalen.”
Paul: “Aanvullend daarop; we zien de ellende, ook wat betreft de onzekerheid. Daar is tot op het hoogste niveau oog voor. We blijven als overheid echter zitten met dat duivelse dilemma. Het is heel moeilijk om te voorspellen hoe de situatie in het voorjaar is, maar de prognoses richting ‘niveau waakzaam’ zien er goed uit, evenals de ontwikkelingen in de sneltesten en de mogelijke resultaten van de testevents. Wat dat betreft hangt het echt af van de bereidwilligheid van alle Nederlanders om zich te houden aan de maatregelen.”
Hoe krijgen jullie je hoofd leeg?
Marijke: “Naast sport en mijn jonge kinderen, is het vooral het in perspectief plaatsen. Daarnaast is het heel fijn werken met alle bewindspersonen en collega’s. Dat maakt het heel dankbaar werk.”
Paul: “Het is inspirerend om te zien welke energie er vanuit de sector wordt gestoken in de initiatieven om veilig en verantwoord events te organiseren. Er zijn genoeg mitsen en maren, maar iedereen gaat er vol voor. En we hebben total commitment van de minister en staatssecretaris; dat geeft energie. We doen het echt voor de mensen om ons heen. We zijn zelf ook wel toe aan een feestje.”
Wat is de grootste les geweest?
Marijke: ”Er gebeuren dingen die je niet voor mogelijk houdt. De snelheid waarmee de overheid de noodpakketten heeft opgezet is bizar. Je voelt dat we dit met alle collega’s samen doen en er wordt echt enorm hard gewerkt. Heel bijzonder om dat te ervaren.”
Paul: “Voor mij was het echt een eye-opener dat je in een crisis anders moet gaan werken. Er zijn dagelijks hele urgente vraagstukken die een hele andere benadering vragen, want je moet in een hoge versnelling hele ingewikkelde afwegingen maken. Je kijkt in de achteruitkijkspiegel om vooruit beslissingen te nemen. Dat kan alleen als je anders met elkaar samenwerkt.”
Wat zou je tegen jouw collega’s in de evenementenbranche willen zeggen?
Paul: “Het is ongelofelijk lastig om 2021 te voorspellen, maar er is echt perspectief. We hebben oog voor alle evenementen en begrijpen de stress die nu gepaard gaat met de onzekerheden rondom het zomerseizoen vol festivals en bijvoorbeeld de behoeftes in de zakelijke evenementenmarkt.”
Marijke: “Houd moed! We hebben bij de overheid echt oog voor de onzekerheid bij ondernemers en kijken samen met de sector hoe we alles in de praktijk kunnen gaan brengen.”
Beeld: Olivier Middendorp, Floris Heuer, Michiel Ton en Nathan Reinds
