We naderen het einde van een vreemd jaar. Het coronavirus is nog steeds onder ons, wat een enorme klap betekent voor de evenementenbranche. In eerdere interviews hebben we gesproken met tal van ondernemers uit de sector, evenals belangrijke key players die vanuit verschillende initiatieven met de overheid in contact staan. Maar hoe bepaalt de overheid welke maatregelen moeten worden genomen? En hoe ziet de toekomst van events er uit?
We vroegen het Prof. Dr. Andreas Voss, arts-microbioloog en hoogleraar infectiepreventie.
Hoe gaat het met u?
“Goed, hoewel deze tijd zorgt voor een overvolle agenda.” [het interview vindt vrijdagavond laat plaats]
Als we meteen op de inhoud ingaan; wat zijn uw verwachtingen van de pilot events die op stapel staan?
“Het liefst zou de branche natuurlijk nu al van start gaan met de pilot events. Maar ik begrijp de keuze vanuit de overheid om dit over het jaar heen te tillen. Hoe maak je duidelijk dat men met kerst en oud en nieuw aan restricties is gebonden, terwijl elders in het land grote events plaatsvinden? Ook al is dat in een onderzoekssetting, voor het verzamelen van data voor de toekomst en in een populatie die vooraf aan het event is getest.
Ik ben heel hoopvol dat het in januari wel kan. Ik denk dat pilots al eerder dan in waakzaam veilig kunnen worden uitgevoerd. Zeker van types waarbij mensen op vaste plekken zitten. Maar uiteraard is dat aan de politiek. Het belangrijkste is dat we de beleidsmakers duidelijk maken dat onderzoek echt nodig is en dat we perspectief aan de samenleving en de evenementenbranche moeten bieden. In die zin is het ook van belang dat we de maatschappij overtuigen dat dit onderzoek hen zou helpen. Die boodschap van restricties maar desondanks pilots moet helder worden gecommuniceerd om dit mogelijk te maken.”
Snapt u dat men het vreemd vindt dat een locatie als de IKEA een veelvoud aan gasten binnen mag hebben dan bijvoorbeeld de RAI?
“Als Nederland is er voor gekozen om doorlooplocaties zoals musea veel langer te beschermen. Het is gemakkelijk om voor winkels te zeggen dat die dicht moeten. Zeker als je kijkt naar Black Friday is de drukte volledig ongewenst als het gaat om het voorkomen van transmissie van het virus. Het is het eeuwige dilemma tussen het in bedwang houden van het virus en het openhouden van de maatschappij. Helaas is de evenementenindustrie één van die sectoren waar je per definitie veel contact met anderen hebt. Als je naar de landen om ons heen kijkt, zie je dat er overal min of meer voor is gekozen om deze branche als één van de eerste te sluiten.
Ik ben het met Fieldlab eens dat we tot oplossingen moeten komen, om het mogelijk te maken dat een locatie met grote, goed geventileerde zalen of hallen met aparte entrees niet maar één groep van maximaal 30 personen mag hebben, maar meerdere van deze ‘bubbels’. De vraag is echter; hoe hou je hier toezicht op? We moeten zeker weten waar meer mogelijkheden zijn, voordat we met een bredere openstelling van de maatregelen beginnen.”
Hoe verhouden de verschillende bouwenstenen binnen het Fieldlab programma zich tot elkaar?
“De bestrijding werkt altijd vanuit meerdere bouwstenen. Het zijn veelal generieke maatregelen die door de overheid vereist worden. Ik heb er geen grote nieuwe dingen in gezien; uitgezonderd wellicht de mogelijkheden in luchtkwaliteit of de inzet van antigeen sneltesten. Met deze extra maatregelen kan je andere combinaties creëren om alsnog tot een veilig resultaat te komen. Voor de rest zijn het heel veel bouwstenen die ook in de standaard generieke regels van het RIVM opgenomen zijn.”
Is de focus op vaccins de meest logische of moeten we naar alternatieve oplossingen kijken zoals sneltesten?
“Iedere mogelijkheid die er is wordt gebruikt. Sneltesten is geen oplossing van het probleem, maar werkt wel om er beter mee om te gaan, net als alle andere maatregelen.
Maar als je kijkt naar de vraag ‘hoe voorkom je transmissie van het virus’, dan is de enige echte oplossing vaccinatie. Je kunt ervan uit gaan dat de maatschappij weer normaal functioneert als 70% van de mensen afweer heeft opgebouwd. Ofwel door corona mee te maken ofwel door gevaccineerd te zijn. Alles daaromheen is roeien met de riemen die je hebt.
Wat vindt u van de ontwikkeling en de mogelijkheden van sneltesten voor onze branche?
“Sneltesten zijn, om in het vergelijk te blijven, een bijzonder mooie set riemen. Voor een momentopname, zodat een event kan plaatsvinden, is dat fantastisch. Daarmee zijn risico’s overigens nog steeds niet 100% uitgesloten, dus je kunt daarmee niet andere regels automatisch of volledig loslaten.
Die anderhalve meter blijft een cruciaal punt. Want je kunt met maatregelen en sneltesten op het event misschien wel de anderhalve meter loslaten, maar hoe gaat dat in de reis er naar toe? En bij het ontvangst, waar de tests plaatsvinden? Daar waar het kan moeten generieke maatregelen ingezet worden. Maar in een bioscoop of theater zou zo’n test wel betekenen dat bijvoorbeeld de lege tussenrijen losgelaten kunnen worden waardoor de capaciteit omhoog gaat.”
Hoe geldt dat voor grote publieksevenementen, zoals festivals?
“Het is ongelukkig dat COVID-19 reeds kort voordat klachten ontstaan kan worden overgedragen; oftewel asymptomatische transmissie. Dat is enorm jammer voor de branche, want ik snap dat festivals een belangrijk, zo niet het grootste deel van de branche betreft. Ze zullen echter pas als laatste aan bod komen qua pilot testen. We willen eerst meer ervaring opdoen met de sneltesten.”
Gaan de verschillende veiligheidsregio’s één centraal beleid volgen of gaan we daarin per regio verschillen zien?
“Tot er sprake is van groepsimmuniteit, zullen er in verschillende regio’s brandhaarden zijn qua besmettingen. Ik kan mij voorstellen dat zo’n regio op dat moment geen events wil laten organiseren. Aan de andere kant hoop ik ook niet dat we wachten tot voor alle regio’s het laagste niveau bereikt is, want dat kan nog best lang duren. Mijn hoop is dat regio’s bij een bepaalde grens bereid zijn om pilot events en straks ook echt events te organiseren. Kortom, ik denk dat er centrale adviezen zullen komen, maar regio-lokaal zal daar een eigen invulling aan worden gegeven.”
Mogen gasten straks enkel met een e-paspoort een event of festival bezoeken?
“Ik hoor dat er op dit moment over wordt nagedacht. Want hoe kan je duidelijk maken dat iemand immuun is, of een recent testresultaat (laatste 24 of 48 uur) heeft. Zo’n elektronisch “paspoort” zou het veel gemakkelijker maken voor organisatoren. Zodra we uit de pilot fase zijn, is het nodig om meer routinematig events te organiseren. Dan is het wel handig als mensen er nu al over nadenken hoe zoiets mogelijk gemaakt kan worden.”
Ziet u ontwikkelingen in het buitenland die voor ons interessant zijn?
“Eerlijk gezegd niet. Ik zie geen echt afwijkende strategieën die ons in Nederland zouden helpen. Zeker niet omdat strategieën die in totalitaire landen succesvol worden gebruikt in Nederland en andere westerse landen volledig onwenselijk zouden zijn.”
Blijft corona onder ons?
“Ik denk dat SARS-CoV-2 nog lang onder ons zou zijn, maar zodra er groepsimmuniteit is, verloopt COVID-19 meer als een soort van griep. We zullen nog steeds gevallen van besmetting zien, maar niet meer zulke vergaande transmissie.
Of zo’n ziekte ons leven ooit nog eens zo sterk gaat beheersen? Mensen hopen dat pandemieën zoals corona om de 100 jaar voorkomen. Gezien het feit dat de wereld steeds kleiner wordt dankzij alle reisbewegingen, de mens de natuur verder verdringt om extra leefruimte te maken, het klimaat verandert en ermee de leefruimte van dieren (denk aan insecten), ben ik bang dat de volgende pandemie mogelijk niet 100 jaar op zich laat wachten. Ik hoop dat we, in 2022, met een goede vaccinatie weer een normaal leven kunnen voeren, ondank dat Sars Covid-2, de verwekker van Covid-19, er nog steeds zal zijn.”
Wat zou u tegen alle eventprofessionals in de branche willen zeggen?
“Houd vol. Gebruik je talenten waar mogelijk om bij te dragen aan de bestrijding. Het is super jammer dat die talenten niet voor het primaire doel ingezet kunnen worden, maar het is nu echt niet anders. Er komt langzaam licht aan het einde van de tunnel.”
Beeld: Paul Neuteboom (Brotherhood Music), Floris Heuer, Nathan Reinds, Zwarte Cross
