Rendementsdenken. Het is zo ingebed in onze samenleving dat we er nauwelijks meer bij stilstaan. Met als gevolg dat onze artsen en leraren steeds minder bezig zijn met hun vak en steeds meer met administratie voor hun minder vakbekwame management. Het levert de verkeerde prikkels op voor overheden en bedrijven die sturen op cijfers in plaats van op welzijn, met technologie die de ongelijkheid niet uitbant maar juist uitvergroot. Is er nog hoop voor onze individualistische maatschappij die geobsedeerd is met economische groei en blind is voor de ecologische gevolgen? Volgens Ruud Veltenaar wel. Als spreker, filosoof en trendwatcher verklaart hij weliswaar de oorlog aan het rendementsdenken, maar hij zet daar geen vrijblijvend doemdenken tegenover.
Integendeel: Zijn treffende, gefundeerde en soms confronterende toekomstvisies zijn vaak onverwacht optimisch en bevlogen activerend. En die visies beslaan een breed scala aan onderwerpen: technologie, onderwijs, zorg, retail, mobiliteit, voedsel, het houdt niet op. Net zoals zijn woordenstroom trouwens. Tijdens zijn welbespraakte voordrachten die soms wel twee uur duren lijkt hij bijna geen adem nodig te hebben, terwijl het publiek met ingehouden adem zit te luisteren.
LEES OOK: Wijze lessen van foodspecialist en spreker Steffi Haazen
De preek in praktijk
Overigens, als je niet wil dat je publiek alleen maar luistert, dan kan je Ruud vragen of hij de StemBuzz meeneemt. Het stelt hem in staat om de mening van de toehoorders te peilen die zij doorgeven via hun eigen tablet of smartphone en vervolgens op meteen op het scherm zien verschijnen. Zo maakt hij met deze technologie zijn verhaal interactiever en geeft hij in zijn betoog voor een meer mensgerichte toekomst de mensen ook echt een stem. Wat een mooie manier om de daad te voegen bij zijn favoriete woorden: Democratisering, verbinding en gelijkheid. Deze principes zullen ons gidsen in deze tijden van diepgaande veranderingen, in gang gezet door rappe technologische ontwikkelingen, zo is de gedachte. Ruud is er namelijk van overtuigd dat de huidige status quo, die gebaseerd is op kapitalisme en individualisme, onhoudbaar is geworden en dat we ons in een systeemcrisis bevinden.
Samen komen we er wel uit
Wat komt er voor dit huidige systeem in de plaats? Ruud heeft zo zijn ideeën. Tegelijkertijd kent hij wel zijn grenzen. Hij parafraseert op zijn eigen website dan ook zijn collega en filosoof Martijn Aslander: “Ik heb zelden gelijk, maar wel vaak een punt”. Ruud’s punten zijn ingegeven door actuele praktijkvoorbeelden en input van experts uit de zaal. Dat deze punten inspireren, valt wel te zien aan zijn agenda. Hij geeft bijna 250 lezingen per jaar, ook als hoogleraar aan universiteiten en business schools. Bovendien leidt hij interactieve sessies en strategische workshops bij bedrijven en brancheorganisaties, waarbij hij ze klaarstoomt voor een toekomst die veel sneller naar ze toekomt dan ze voor die sessie dachten. En of hij die disruptieve toekomst nou probeert te duiden voor een klas vol platzakke studenten of voor de absolute bovenklasse in een ivoren toren, zijn hoofdboodschap staat altijd als een paal boven onze stijgende zeespiegel: Begin bij jezelf maar zoek ook verbinding. Want samen komen we er wél uit.
