Dat een bezoek aan het muziekfestival in Utrecht kon leiden tot een spiritueel reinigingsritueel in de bossen van Togo, had spreker en antropoloog Jitske Kramer niet voor mogelijk gehouden. Vanuit nieuwsgierigheid en de overtuiging dat we meer dan gedacht kunnen leren van mensen die we om ons heen tegenkomen, sprak Kramer tijdens het festival een voodoopriester aan. Voodoo, is niet dat iets duisters? Ze ging op reis en inmiddels werkt ze hard aan een boek, lezing en korte documentaire over haar ervaring. Het wordt een spannend verhaal, geschikt voor organisaties, maar zeker ook de publieke markt. Een verandering voor de spreker die we kennen en waar we van houden om haar keynote sessies op corporate events. Ze neemt ons mee in haar reis en resultaat!
“Ik heb gemerkt dat veel mensen bij de term voodoo letterlijk een stapje naar achteren doen. Ze zeggen dat ze er niet in geloven, maar er wel angstig voor zijn. Bang zijn voor iets waar je niet in gelooft, kan dat? Ik ging dan ook op reis met de vraag “Moet je ergens in geloven voordat het waar kan zijn?”
Een persoonlijk verhaal
“Dit verhaal gaat anders zijn dan veel van de corporate sessies tot nu toe. Op uitnodiging van voodoo priester Mensanh, die baalde van de slechte naam die voodoo heeft gekregen, ben ik in Togo een week lang ondergedompeld in speciaal voor mij georganiseerde voodoo ceremonies. Ik dacht te gaan observeren, maar was opeens deelnemer in het voor mij samengestelde programma. De beste manier om iets te ontdekken is het toch aan den lijve te ondervinden, maar het betekende wel even omschakelen! Ik moest mijn plan loslaten en meegaan in dat wat er ging gebeuren. Urenlang zat ik met zeven priesters in het heilige bos, deed ik mee aan dansen, werd ik gereinigd door een vrouwelijke priester. Ervaringen die mij persoonlijk diep geraakt hebben en me leerde dat voodoo energie, verbinding en liefde is. In het boek en de lezing reis je via indringende foto’s met mij mee en stel ik je de confronterende vragen die ik mijzelf ook heb gesteld.”
Hoe leuk is het onbekende, welke offers brengen we?
“Daar zit ik dan, met een geitje op schoot, dat voor mij geofferd zou worden. Ingesmeerd met het bloed van een ander geitje, mocht ik mijzelf naakt in het heilige bos met kruidenwater wassen om rein het leven weer in te stappen. De hele week ben ik tegen veel van mijn eigen grenzen en gedachten aangelopen. Hoe leuk is het onbekende eigenlijk? Hoe vind ik vertrouwen in een onbekende situatie? Waar liggen mijn grenzen en tot hoever pas ik mij aan? Wat heb ik de afgelopen jaren opgeofferd? Vragen die ik tijdens de lezing vertaal naar mijn en ieders dagelijks leven, bedoeld om het publiek zelf te laten reflecteren.”
Het ritme en de energie van een event
Kramer vond een treffende vergelijking met de manier waarop wij in Nederland evenementen en festivals benaderen. “In een tempel werd ik tijdens een reinigingsritueel door vijf vrouwen gewassen met koffiemelk, gin en sprite. Alles gebeurde al zingend, was heel lieflijk en vol vrouwelijke energie. Al dansend gingen we terug.” Dit zingen en dansen bleek een belangrijk onderdeel, zowel van het ritueel als voor de vertaling naar Kramers lezing. “Voodoo is een eeuwenoud geloof waarbij elke god zijn eigen ritme heeft. Als je goed danst en het ritme vindt, dan komt de energie van die spirit (god) in je. Vergelijkbaar met wat we in Nederland op een festival doen: meerdere tenten en podia om een publiek ‘aan te zetten’. Het ritme bepaalt energie en beleving.”
Het publiek aan het denken zetten
De antropoloog blikt terug op een indrukwekkende ervaring, die ze wil delen. “Ik werd ondergedompeld in een wereld waar ik naar keek zonder het echt te begrijpen. In de ontmoeting met de ander, kwam ik vooral mijzelf tegen. En dat wil ik met mijn verhaal het publiek laten ervaren. De beste zelfreflectie is niet naar jezelf in de spiegel kijken. Maar is via de ontmoeting met dat wat je niet kent. In de verwarring en verbazing vind je jouw persoonlijke overtuigingen.”
Ga met Jitske mee op reis en durf te spiegelen. Een lezing vol persoonlijke dilemma’s en levensvragen die een bezoeker aan het denken zetten! Binnenkort beschikbaar als boek en nu al te boeken als lezing.
Beelden: Rein van der Zee