Als we het hebben over gehoorschade en gehoorbescherming op evenementen, dan kan een interview met Willem Westermann van de VVEM niet ontbreken.
Wij vroegen hem naar de rol die de VVEM heeft in de preventie van gehoorschade.
Hoe kijkt het VVEM aan tegen ‘geluid versus gehoorschade’?
“Geluid is voor ons heel belangrijk en heeft daarbinnen drie hoofdrichtingen:
- Belasting van geluid voor de omgeving: ‘belasting op gevoelige gevels’ zoals het in de wetgeving heet. Dit loopt via lokale overheden die bepalen welke waarden er gelden.
- Belasting van geluid bij medewerkers: dan praten we over de arbo. In de jaren ‘90 is onderkend dat bij muziekevenementen stevig geluid wordt gedraaid en dat werkgevers verplicht zijn oordoppen te voorzien aan medewerkers die ook gedragen moeten worden.
- Belasting van geluid voor het publiek: Hier zijn we sinds 2011 actief mee bezig toen we door de politiek werden gewaarschuwd hier alert op te zijn, omdat er anders waarschijnlijk wetgeving voor zou komen. Toen is een convenant opgesteld waarbij later ook het Ministerie van VWS betrokken werd. In de loop der jaren is het convenant verbreed, waardoor het inmiddels verder gaat dan enkel festivals en poppodia.”
Wat zijn de ontwikkelingen in de loop van de tijd geweest?
“We hebben hele grote stappen gemaakt met iets wat best lastig is. Gezien de artistieke prestaties en de locatie waarop het evenement plaatsvindt, is een bepaald volume wel noodzakelijk voor een goede beleving. Puur vanuit de geluidswaarden zijn we ‘gevaarlijk’ bezig, kijkend met de volksgezondsheidsblik. Daarom steunen we heel erg de advisering van gehoorbescherming bij bezoekers. In 2011 droeg slechts 4% van de bezoekers dit. Inmiddels is het niet meer raar en hoort het er gewoon bij. Het is onze taak om mensen bewust te maken dat je met goede oordoppen, dus met een muziekfilter, heel goed kunt genieten van de muziek.”
Wat is de verantwoordelijkheid daarin van de organisator?
“Dat verschilt. Er is een grote campagne ‘I Love My Ears’ waarvoor ook beeldmateriaal wordt aangeboden ter advisering aan bezoekers. Dit wordt door de een meer opgepikt dan door de ander. Zo zien we ook dat in bijvoorbeeld de ‘donderdagmail’ waarin de laatste informatie over het festival wordt gedeeld, de ene organisator de bezoeker eraan herinnert oordoppen mee te nemen en de ander niet.”
Welke rol is hierin voor de VVEM weggelegd?
“We hebben als vereniging een verplichting hierin te adviseren. Dat doen we uiteraard ook. Daarnaast is stichting SKEN door de branche gepowerd, waar geanonimiseerd de geluidswaarden van poppodia en festivals worden geupload. Bij meervoudige overschrijdingen van de toegestane limiet kunnen we als brancheorganisatie vervolgens in overleg gaan met de organisator. Ook als de metingen niet worden doorgegeven doen we dat. Het lidmaatschap bij de VVEM verplicht dat.”
Wordt die limiet vaak overschreden?
“Er wordt uitgegaan van een limiet van 103 dB. Maar een gemiddeld buitenevenement wordt door de vergunning vaak al gelimiteerd op een lager aantal dB. In inpandige locaties, zoals een poppodium is de 103 dB wel mogelijk. Besef wel dat veel locaties niet lid zijn van het VVEM of partij zijn van het convenant. Denk daarbij aan cafés.”
Wat verwacht je dat er gaat gebeuren?
“Iedereen is weer even wakker door de artikelen in het Algemeen Dagblad. De staatssecretaris ontvangt in oktober advies van de Gezondheidsraad over de te nemen stappen en komt daar in november bij ons op terug. Er moet wellicht wetgeving komen, maar in de praktijk blijkt dat bijna niets zinvol en haalbaar is. Je kunt beter belonen voor goed gedrag dan straffen voor slecht gedrag.
Onze leden zijn in die zin het beste jongetje van de klas, terwijl er tig locaties en plekken zijn waar het probleem even groot, zo niet groter is, maar die niet met het convenant werken. Hen zou je willen verplichten aan deze zorgplicht mee te doen. De vraag is echter of er draagvlak is bij de horeca die deze zorgplicht mogelijk als betutteling gaan zien, wat ook nog eens tot hogere kosten leidt.
Verplichten zonder verplichting lukt niet, maar verplichte wetgeving waar niemand blij mee is heeft ook geen nut. Laten we daarom kijken waar de staatssecretaris mee terugkomt en wat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor adviezen uitbrengt.”
Wat zie jij als een mogelijke oplossing?
“Onder andere betere geluidsapparatuur. Bij grote evenementen wordt intelligent omgegaan met de plaatsing en type geluidsapparatuur, zodat je geluid brengt op de plekken waar je dat wilt. Bij cafés zie je de niet intelligente manier. Daar hangen de luidsprekers vaak zeer dicht op de bezoekers en klinken vooral de schadelijke frequenties. Sommige locaties kunnen weinig doen aan de plaatsing van de boxen. Maar zorg je voor een goede installatie, dan hoeft de muziek in ieder geval niet enorm hard.”
Ervaar je dat ook bij zakelijke evenementen?
“Als het gaat om een personeelsfeest of borrel met harde muziek, dan geldt dat absoluut ja. Ik word gek van de dj die veel te hard staat te draaien terwijl ik tijdens de beursborrel wil netwerken. Goed volume op de goede plek is erg belangrijk. Het is een vak en daar moet je je in verdiepen.”
Beeld: ID&T, I Love My Ears en Wozniak