Evenementenorganisator… let op, want een ongeluk tijdens een activiteit zit in een klein hoekje
Een ongeluk zit in een klein hoekje. Dat geldt helemaal voor spelactiviteiten. Bij activiteiten waarin een competitie-element een rol speelt, zoals paintball, dient er extra bedacht te zijn op ongelukken. Dat illustreert een gebeurtenis dat tot een gerechtelijke procedure bij het hof heeft geleid.
Een man heeft daar ernstig letsel opgelopen door deel te nemen aan een paintball spel. Hij heeft verf in zijn oog gekregen tijdens het spel en stelt de organisator daarvoor aansprakelijk.
Feiten en omstandigheden
Binn’npret organiseert sport- en spelactiviteiten voor groepen, waaronder paintball. De eisende partij heeft samen met een groep collega’s en hun partners buiten werktijd deelgenomen aan een paintballspel.
De groep werd bij het paintballen opgedeeld in twee teams, waarna het ene team het andere in meerdere spelrondes moest proberen ‘uit te schakelen’ door leden van het andere team te raken met verfballetjes (paintball) die met een speciaal luchtdruk geweer werden afgeschoten. In het speelveld bevinden zich meerdere ‘safetyrooms’ waarbinnen de deelnemers niet beschoten konden worden.
Voordat de deelnemers het speelveld op zijn gegaan hebben zij van een werknemer van Binn’npret beschermende kleding en een veiligheidsmasker uitgereikt gekregen. De deelnemers hebben daarbij een instructiefilm bekeken waarin zij er onder andere op werden gewezen dat zij het veiligheidsmasker in het speelveld te allen tijde op moesten houden, vanwege het risico op oogletsel.
De eisende partij heeft zich in een van de laatste spelrondes op enig moment gemeld in een van de safetyrooms met de mededeling dat hij verf uit een paintball in zijn rechteroog had gekregen. Enige tijd na het gespeeld hebben van paintball, heeft de eisende partij zijn huisarts bezocht, die hem onder de vermelding “ernstig oogtrauma” heeft doorverwezen naar de afdeling oogheelkunde van het Universitair Medisch Centrum Groningen.
De eisende partij heeft Binn’npret aansprakelijk gesteld voor de geleden schade als gevolg van oogletsel. Binn’npret heeft de aansprakelijkheid van de hand gewezen.
Rechtszaak
De eisende partij start een gerechtelijke procedure om vastgesteld te krijgen dat Binn’npret aansprakelijk is voor de door hem geleden schade.
Getuigenverhoren
Er worden diverse getuigen gehoord. Op basis van die getuigenverhoren komt vast te staan dat het masker van de eisende partij niet lekker aansloot op zijn gezicht. De eisende partij heeft het masker diverse malen strakker moeten trekken door de elastieken aan de zijkant van het masker.
De eisende partij droeg het masker tijdens het paintballen.
Een medewerker van Binn’npret heeft verklaard dat de groep is geïnstrueerd over het gebruik van masker en de maskers heeft aangereikt. Hij heeft ook gecontroleerd of de maskers goed zaten. De betreffende medewerker heeft daarnaast verklaard: “Er zat echter geen paintball paint aan de binnenkant van zijn vizier. Hierdoor heb ik de conclusie getrokken dat hij zich niet aan de regels heeft gehouden en zijn masker in het speelveld dus heeft afgedaan, dit heb ik zelf niet kunnen waarnemen doordat ik binnen in de safe zone stond om geraakte mensen op te vangen. De rand rond het vizier die zorgt voor een zegel rond de ogen was ook nog intact, hierdoor kan het verhaal van meneer naar mijn mening dus ook niet waar zijn. Deze zegel zorgt er namelijk voor dat er geen paintbal balletjes in het vizier kunnen komen.”
Voorlopig oordeel gerechtshof
De verklaringen van (een deel van) de mensen uit de groep deelnemers staat haaks op die van de medewerker van Binn’npret. Het gerechtshof oordeelt voorlopig als volgt gelet op de inhoud van de getuigenverhoren:
“Bovendien heeft Binn’npret, anders dan van haar verwacht mocht worden als organisator van een evenement waarbij zich een ongeval met letsel heeft voorgedaan, niet onmiddellijk onderzoek gedaan naar de toedracht van het ongeval. Zij heeft het desbetreffende masker bijvoorbeeld niet veilig gesteld en heeft het masker evenmin gefotografeerd. Ook in het licht daarvan heeft zij de, onderbouwde, stelling van [appellant], dat hij het masker droeg op het moment dat hij in het oog getroffen werd, onvoldoende weersproken.”
“Bij deze toedracht van het ongeval is het scenario dat eisende partij het masker niet droeg toen hij een paintballballetje in het oog kreeg dus uitgesloten. De vraag die resteert is wat er dan de reden van is dat eisende partij terwijl hij een masker droeg (verf van) een balletje in het oog heeft gekregen.”
Welke partij dient wat te bewijzen?
Met vorenstaande is de eisende partij er nog niet. De eisende partij stelt dat het masker gebrekkig is althans niet goed is afgesteld door de medewerker van Binn’npret.
Het hof oordeelt dat de eisende partij zich op een rechtsgevolg beroept – namelijk dat het masker gebrekkig was althans niet goed was afgesteld – zodat de eisende partij dat dient te bewijzen. Het hof heeft dit als volgt verwoord: “Eisende partij dient te stellen, en zo nodig te bewijzen, dat het masker gebrekkig was, dan wel niet goed was afgesteld en dat daardoor een kogel/balletje achter het masker terecht kon komen. Met het enkele feit dat in dit geval een balletje achter het masker is terechtgekomen, is de gebrekkigheid van het masker of de slechte afstelling ervan nog niet gegeven. De omkeringsregel kan eisende partij op dit punt niet helpen. Die kan pas worden toegepast indien sprake is van een onzeker causaal verband tussen een vastgestelde normschending en schade. In dit geval staat die normschending – gebruik maken van een gebrekkige helm en/of nalatigheid bij het afstellen van de helm – nu juist ter discussie.”
Raadplegen deskundige
Het hof oordeelt dat zij advies nodig heeft van een deskundige. Aan de deskundige worden de volgende vragen voorgelegd:
“a. Kunt u aangeven welke paintballmaskers er in 2019 op de markt in Nederland waren en of er belangrijke prijs- en/of kwaliteitsverschillen in die maskers zijn? Indien sprake is van kwaliteitsverschillen, waarin bestaan die dan en welke gevolgen hebben die verschillen voor de bescherming die de maskers bieden? Kunt u tegen die achtergrond de kwaliteit van het masker beoordelen (tot welk marktsegment behoort het masker en wat is het beschermingsniveau)?
b. Zijn er voor zover u bekend door de overheid of door de branche kwaliteitseisen gesteld aan paintballmaskers? Zo ja, voldoet het masker daaraan?
c. Zijn er normen voor de vervanging van maskers (bijvoorbeeld na een aantal malen gebruik)? Indien die normen bestaan, kunt u nagaan of in dit geval aan die normen is voldaan en of, en op welke wijze, Binn’npret controleerde dat aan die eisen werd voldaan?
d. Is het bij dit masker mogelijk dat verf in de binnenkant van het masker terechtkomt? Zo ja, onder welke omstandigheden kan dat gebeuren? Speelt een rol of het elastiek van het masker loszit/niet strak genoeg kan worden aangetrokken en/of de schuimrand aan de voorzijde van het masker ontbreekt?
e. Indien uw antwoord op de vorige vraag bevestigend luidt: is, indien een ander masker (bijvoorbeeld van een betere kwaliteit) gedragen wordt, de kans dat verf aan de binnenkant van het masker terechtkomt geringer?
f. Kan een paintballmasker door iedere volwassen deelnemer gebruikt worden, of is sprake van verschillende maten?
g. Indien niet iedere volwassene een (uniform) paintballmasker kan gebruiken: kunt u nagaan of Binn’npret over verschillende maten maskers beschikte en of een voor [appellant] passende maat beschikbaar was en aan hem is uitgereikt?
h. Is het gebruikelijk dat een medewerker van een paintballcentrum het masker opzet bij de deelnemers dan wel dat de medewerker van de paintballcentrum controleert of het masker goed is opgezet?”
Afhankelijk van de uitkomst van het rapport van de deskundige zal het hof de eisende partij al dan niet gelijk geven.
Lessen voor een organisator
Stel duidelijke en heldere huisregels op voor de deelnemers. Zorg dat je bewijs kunt aandragen – desnoods door de deelnemers een formulier te laten ondertekenen – dat zij op de hoogte zijn gesteld van de huisregels.
Zorg ervoor dat je kunt bewijzen – door meerdere medewerkers – dat een instructievideo aan de deelnemers is laten zien of de deelnemers door een medewerker zijn geïnstrueerd over de omgangsvormen.
Zorg ervoor dat je bewijs kunt leveren voor het gebruikte materiaal tijdens het spel, zoals certificaten/ aankoopbewijzen/ foto’s van voor en na het paintballen/ vervanging van materiaal na een bepaalde tijd/ etc.
Door vorenstaande te kunnen aantonen wanneer het al misgaat met een deelnemer, verklein je de kans dat je als organisator aansprakelijk bent voor geleden schade.
Indien mogelijk, zorg dat je goed verzekerd bent tegen dergelijke aanspraken.