Is organisator aansprakelijk bij gehoorschade op evenementen of festivals?

Mengpaneel verlicht

Een continue vervelende piep in de oren is iets wat een bezoeker natuurlijk niet graag wenst na afloop van een evenement. Een dergelijke piep in het gehoor is niet alleen vervelend, het kan ook nog eens lijden tot een zekere schadepost aangezien het een teken is van (beginnende) gehoorschade. Het kan er zelfs voor zorgen dat een bezoeker zijn/ haar baan niet meer kan uitoefenen. Kan de organisator van een evenement aansprakelijk worden gehouden voor de gehoorschade?

In dit artikel ga ik in op die vraag. Eerst bespreek ik de algemene zorgplicht die op een eventorganisator rust. Vervolgens bespreek ik de zorgplicht voor geluid. Daarna bespreek ik wie aansprakelijk kan worden gesteld door de bezoeker en wat de kansen daartoe zijn. Tot slot komt aan bod of je als eventorganisator de aansprakelijkheid voor geluidschade kunt uitsluiten.

In dit artikel ben ik ervan uitgegaan dat er een contractuele relatie bestaat tussen de eventorganisator en de bezoekers (zoals bij kaartverkoop of een gratis toegankelijk evenement).

Algemene zorgplicht

Op een eventorganisator rust de zorgplicht om het evenement zo in te richten dat de kans op letsel zo klein als redelijkerwijs mogelijk is.

Als leidraad kan worden verwezen naar het Kelderluik-arrest van de Hoge Raad. In dat arrest is onder andere bepaald dat de mate van maatregelen die genomen dienen te worden door de eventorganisator, afhankelijk is van:

  1. hoe gevaarlijker, hoe meer maatregelen;
  2. hoe groter de kans op ongevallen/schade, hoe meer maatregelen;
  3. hoe ernstiger de mogelijke schade/ongevallen kunnen zijn, hoe meer maatregelen; en
  4. alle in redelijkheid mogelijke maatregelen (waarbij ook gekeken wordt naar kosten-baten) worden genomen.

De op de eventorganisator rustende zorgplicht brengt met zich mee dat een gedegen en professionele voorbereiding en uitvoering is vereist. Dat kan onder andere door:

  1. het vooraf in kaart brengen van alle mogelijke risico’s en de kansen daarop;
  2. het zoveel als mogelijk uitsluiten van alle risico’s (met name onaanvaardbare), eventueel in samenspraak met derden;
  3. het nemen van zoveel als mogelijk (veiligheids)maatregelen die in redelijkheid gevergd kunnen worden (eventueel in samenspraak met derden); en
  4. het voorhanden hebben van een voldoende uitgewerkt calamiteitenplan. In het calamiteitenplan dient te zijn opgenomen (a) de risico’s, (b) maatregelen ter voorkoming daarvan en (c) hoe te handelen als die risico’s zich voordoen.

Uit diverse uitspraken volgt dat de eventorganisator niet aansprakelijk gesteld kan worden voor letsel, wanneer de zorgplicht in voldoende mate in acht is genomen. Ik verwijs daarbij naar aansprakelijkheid ongeval luchtkussen en aansprakelijkheid ongeval escape room.

Knoppen mengpaneel

Zorgplicht met betrekking tot geluid

Zoals reeds geschreven, rust op de eventorganisator een zorgplicht om het evenement zo in te richten dat de kans op letsel zo klein als redelijkerwijs mogelijk is. Als leidraad kan worden verwezen naar voornoemde opsomming onder a tot en met d.

Er is niet een specifieke wettelijke regel met betrekking tot het maximaal aantal decibel dat er mag zijn op evenementen. Praktisch elk evenement is anders dan andere evenementen. Hier staat informatie over geluid bij evenementen.

Hoeveel geluid er geproduceerd mag worden tijdens een evenement zal veelal afhangen van de inhoud van de evenementenvergunning en/of hetgeen is opgenomen in de APV (Algemeen Plaatselijke Verordening).

Aangenomen zou kunnen worden dat de zorgplicht van de eventorganisator wordt ingekleurd door wat is opgenomen in de evenementenvergunning en/of de APV over geluidsnormen. Het is dus raadzaam als eventorganisator om voor elk event goed de evenementenvergunning (en eventueel een specifieke aanvulling daarop) alsmede de APV te raadplegen.

Kan de eventorganisator aansprakelijk worden gesteld door de bezoekers en wat zijn daartoe de kansen?

Het kan zijn dat een bezoeker gehoorschade oploopt nadat hij/zij een evenement heeft bezocht. De vraag is dan of de bezoeker de eventorganisator aansprakelijk kan stellen en hoe groot de kans is dat die aansprakelijkstelling succes heeft.

De stelplicht en bewijslast rust op de bezoeker. Dat betekent dat de bezoeker dient te stellen en zo nodig te bewijzen dat (i) gehoorschade is opgelopen tijdens het betreffende evenement en (ii) de eventorganisator de op haar rustende zorgplicht heeft geschonden.

Dat is niet zo gemakkelijk als het lijkt. Met name het ‘causaal verband’ (gehoorschade is opgelopen tijdens het betreffende evenement) wordt een zeer moeilijk verhaal voor de bezoeker. Immers, in veruit de meeste gevallen ontstaat gehoorschade namelijk niet door het toedoen van slechts één gebeurtenis. Het is veelal een opeenstapeling van langdurige blootstellingen aan harde geluiden. Daar komt bij dat het daadwerkelijke geluidsniveau tijdens het evenement achteraf lastig te achterhalen is, waardoor het erg ingewikkeld te bewijzen is dat de eventorganisator niet aan haar zorgplicht heeft voldaan.

Het gegeven dat gehoorschade veelal door meerdere oorzaken ontstaat – mogelijk zelfs oorzaken die aan de bezoekers zelf te wijten zijn, zoals het vaak dragen van oordopjes tijdens het afspelen van (luide) muziek, podcasts, etc. – ervoor zorgen dat slechts een fractie van de gelegen schade door de eventorganisator vergoed hoeft te worden.

Een bezoeker kan de rechter vragen om de bewijslast om te keren – waarbij dan wordt aangenomen dat geluidschade is opgelopen tijdens het evenement en de eventorganisator moet bewijzen dat de geluidschade ook elders opgelopen is of kon zijn door de bezoeker  – maar mijns inziens zal dat niet snel worden gehonoreerd.

Kun je voor geluidschade bij bezoekers de aansprakelijkheid uitsluiten in de algemene voorwaarden?

Het is erg lastig om de aansprakelijkheid voor letsel bij bezoekers uit te sluiten of te beperken. Een dergelijk beding in de algemene voorwaarden zal al snel als onredelijk bezwarend worden aangemerkt.

Vrouw met handen op haar oren

Tips voor eventorganisatoren

  • Zorg ervoor dat je op de hoogte bent van de geluidsnormen opgenomen in de evenementenvergunning alsmede in de APV.
  • Bekijk goed de opzet van het evenement. Is het evenement binnen of buiten? Hoeveel bezoekers zullen aanwezig zijn? Wat is de leeftijd van de bezoekers?
  • Informeer bezoekers – bijvoorbeeld op de website van het evenement, op de kaartjes, bij de ingang van het evenement, etcetera – op het feit dat er hard geluid te horen kan zijn. Adviseer bezoekers om oordopjes te dragen tijdens het evenement en/of om afstand te bewaren ten opzichte van de geluidsinstallatie/ geluidsboxen.
  • Geef de bezoekers de mogelijkheid om oordopjes te kopen tijdens het evenement. Zorg er dan wel voor dat de oordopjes van een goede kwaliteit zijn.
  • Zorg ervoor dat je bewijsmateriaal hebt van de genomen maatregelen, zodat je dat later kunt aantonen.

Tekst: Jan de Wrede (Marxman Advocaten)