Drones op evenementen zijn in opkomst; dit is wat gebruikers en gemeenten moeten weten over de regelgeving

Gemeenten gaan in de toekomst in steeds meer situaties komen waarin inwoners drones gebruiken. Ook gemeenten zelf en andere overheidsinstanties gaan steeds meer gebruik maken van drones. Ze zullen in de toekomst niet alleen gebruikt worden voor bijvoorbeeld inspecties bij gebouwen, maar ze gaan ook ingezet worden voor goederenvervoer, gebruikt worden door veiligheidsdiensten (bij evenementen) en zelfs personenvervoer is geen gek toekomstbeeld.

Jarenlang houden gemeenten zich al bezig met het beheersen van de leefomgeving onder en op de grond, maar door de enorme impact van drones op de leefomgeving moet het gebruik van het lagere luchtruim hieraan worden toegevoegd. Zo vindt ook het Drone Netwerk Gemeenten.

Het lastige is dat de gemeente geen zeggenschap heeft over het luchtruim. Dit ligt bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (MIW) en wordt gehandhaafd door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Maar de gemeente heeft wel zeggenschap over de piloot die op haar grondgebied staat. Er zijn dus een aantal zaken die de gemeente wél kan regelen.

Het Drone Netwerk Gemeenten voorziet 4 rollen voor gemeenten:

1. Gemeente als regelgever: denk aan privacy wetgeving, bevoegdheden toezicht en handhaving en het inregelen van de wisselwerking tussen de regels luchtruim en de APV.
2. Gemeente als gebruiker; denk aan crowd-management bij evenementen en inwinnen gegevens basisregistratie en inspecties.
3. Gemeente als faciliteerder: denk aan de inzet van drones voor politie, brandweer en ziekenhuizen.
4. Gemeente als beschermheer: denk aan zorg voor flora en fauna.

Voor meer informatie zie Drone Netwerk Gemeenten | Samenwerken op een nieuw gemeentelijk domein

3 situaties evenementenlocaties en drones

Er zijn 3 situaties waarbij evenementenlocaties en drones samenkomen.

1. Een droneshow als (onderdeel van) het evenement;
2. Een onbekende drone boven je evenementenlocatie. Dit zou een drone met een goed willende piloot (foto’s maken van een evenement) of een slecht willende piloot (terrorisme) kunnen zijn;
3. Een bekende drone boven of in de nabijheid van je evenementenlocatie. Dit zou een drone kunnen zijn die voor veiligheidsdoeleinden wordt gebruikt of een drone die voor marketingdoeleinden wordt gebruikt.

Ondanks dat je als gemeente geen zeggenschap hebt over het luchtruim wil je graag weten of er drones tijdens een evenement worden gebruikt. De belangrijkste reden hiervoor is om samen met de hulpdiensten veiligheidsmaatregelen te treffen wanneer er een onbekende drone aanwezig is.

Maar daarnaast wil een gemeente ook weten of een piloot de juiste papieren heeft, wat voor een soort drone het is en voor welke doeleinden (privacy) een drone wordt gebruikt.

Categorieën drones

Er zijn 3 categorieën drones waarmee je kunt vliegen:

1. De open categorie: Vluchten met een laag risico. Deze is onder te verdelen in drones waar je geen cursus en examen voor nodig hebt (drones lichter dan 250 gr) en drones waar je wel een cursus en examen voor nodig hebt (drones zwaarder dan 250 gr).
2. De specifieke categorie: vluchten met een gemiddeld risico.
3. De gecertificeerde categorie: vluchten met een hoog risico. In deze categorie wordt er nog niet gevlogen. Aan deze regelgeving wordt nog gewerkt.

Wil je meer weten over de regels binnen deze drie categorieën, check dan dit artikel wat ik eerder schreef.

Drones krijgen in de toekomst een CE label. Dit is een keurmerk voor drones. Per drone heb je dan een C1-label, een C2-label, C3-label enzovoort. Dit label wordt ook wel een Cx label genoemd waarbij de x correspondeert met het nummer dat de desbetreffende drone heeft. Met dit label weet je welke piloot bij welke drone hoort en kan de politie of het ILT (afhankelijk van de bevoegd persoon) een drone eventueel laten landen ofwel uitschakelen.

Evenementenlocaties Helmond

In Helmond is onderzocht of we nu al rekening kunnen houden bij de inrichting van een evenemententerrein en het beleid wanneer we kijken naar drones.

Helmond bevindt zich in een militair gecontroleerd luchtruim. Je mag daarom niet in de open categorie vliegen. Wel mag je in de specifieke categorie vliegen, maar dan moet je uiteraard wel voldoen aan alle eisen die daarvoor staan zoals onder andere overleggen met de vliegbasis Volkel, vluchtplannen inleveren en je moet als piloot uiteraard de benodigde diploma’s en certificaten hebben.

Je zou nu al een plek op de evenementenlocatie kunnen inrichten waar drones mogen stijgen en landen, maar dit is afhankelijk van zoveel factoren dat je dit beter per situatie kunt bekijken. Je moet dan per situatie een zogenaamde risicoanalyse doen. Je gaat dan bijvoorbeeld na hoeveel bezoekers er komen, wat voor een type bezoeker, waar de drone voor wordt gebruikt, hoe de wind staat enzovoort.

Bij de inrichting van de evenementenlocaties in Helmond kunnen we nu dus nog geen rekening houden met het gebruik van drones. Wat de Gemeente Helmond (en andere gemeenten) wel al kunnen regelen (al dan niet juridisch) is het volgende:

• Teruggrijpen naar de regels betreffende privacy (Wbp, AVG) wanneer er gegevens met de drone worden verzameld of wanneer er een camera opzit;
• Bij grote evenementen (zoals Pinkpop of Zandvoort) kan vanuit veiligheidsoverwegingen een tijdelijk luchtruim gebied met beperkingen worden aangewezen of je kunt op basis van de Gemeentewet een noodverordening instellen op het in het bezit hebben van een drone;
• Protocol opstellen voor evenementenorganisatoren waarin vragen worden gesteld over het gebruik van drones;
• Aansluiten bij het Drone Netwerk Gemeenten Drone Netwerk Gemeenten | Samenwerken op een nieuw gemeentelijk domein. Zij willen informeren en ondersteunen, maar ze zijn ook op zoek naar samenwerkingspartners.