Evenementen achter de schermen: werken met een beperking
Hoe kan je als organisator drempels wegnemen en mogelijkheden creëren voor mensen met een zichtbare of onzichtbare beperking, zodat ze kunnen werken op je evenement?
Wist je dat 27,2% van de Nederlandse bevolking boven de vier jaar een blijvende zichtbare of onzichtbare beperking heeft? Om te begrijpen wat er wordt bedoeld met een beperking, lees eerst dit artikel op de website van Green Events.
Werken in de evenementenindustrie
In de evenementen industrie zijn er verschillende manieren om werkzaam te zijn op een evenement:
- Eventorganisatie (vaste & flexibele schil)
- Leveranciers van materiaal, mensen of diensten (horeca, techniek, beveiliging, productie)
- Artiesten & programma
- Partners & sponsors
- Vrijwilligers (bv entree, bar, support, op- en afbouw)
De betalingsvormen zijn ook divers: van loondienst tot freelancers, uitzendkrachten, vrijwilligersvergoeding of geen vergoeding. Goed om te beseffen dat er volgens De Creatieve Coalitie ruim 300.000 mensen werkzaam zijn in de creatieve sector, waarvan ongeveer de helft als ZZP’er. De vaste baan is de afgelopen jaren grotendeels verdwenen en bestaansonzekerheid is eerder regel dan uitzondering. Lage tarieven en te lage lonen zijn helaas een veel voorkomend probleem in de creatieve industrie. Fair Pay staat landelijk op de agenda, maar hier moet nog een grote slag in gemaakt worden.
Werken met een beperking
Als we in de wereld van werken met een beperking duiken, zijn er een aantal verschillende vormen van werk. Hierbij is de ambitie altijd om zo hoog mogelijk in de Participatieladder te groeien richting betaald werk. In dit artikel lichten we de verschillende vormen uit met voorbeelden.
Deelname aan activiteiten & onbetaald werk, gericht op werk
Arbeidsmatige dagbesteding wordt meestal aangeboden aan mensen die (nog) niet in staat zijn om regulier werk te verrichten. Centraal staan zinvolle bezigheden, sociale interactie en ontwikkelingsmogelijkheden voor mensen met bijvoorbeeld een verstandelijke of fysieke beperking, psychische problemen of langdurige werkloosheid.
De activiteiten kunnen variëren afhankelijk van de behoeften en capaciteiten van de deelnemers, maar denk aan:
- Licht productiewerk, zoals inpakken of sorteren,
- Het bieden van ondersteuning bij administratieve taken,
- Ondersteuning in horeca en catering.
Het doel van arbeidsmatige dagbesteding is om het gevoel van eigenwaarde en nuttigheid bij deelnemers te versterken, sociale vaardigheden te ontwikkelen, en indien mogelijk, de overgang naar betaald werk te vergemakkelijken. Een goed voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen TivoliVredenburg en Amerpoort. Sinds het voorjaar van 2019 werken verschillende medewerkers met een verstandelijke beperking op basis van dagbesteding bij TivoliVredenburg. TivoliVredenburg is het eerste podium in Nederland dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, met hulp van Amerpoort, een werkplek biedt. In praktijk betekent dit dat er 1 begeleider aanwezig is voor tien medewerkers met een licht verstandelijke beperking.
Vrijwilligerswerk
Een ander voorbeeld is Superkracht, een project van stichting Possibilize. Superkracht ontwikkelt de talenten van jongeren met een licht verstandelijke beperking en maakt dit zichtbaar in de culturele sector. Ze werken samen met festivals en evenementen, met poppodia en theaters. Denk hierbij aan Bevrijdingsfestival Utrecht, Le Guess Who?, MOMO en Rewire. Dit doen ze door jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) gelijkwaardig samen te laten werken met hun medewerkers of vrijwilligers. Ze tappen bijvoorbeeld biertjes, verwelkomen bezoekers of sjouwen met instrumenten achter de schermen. Zo komen de Superkracht teamleden in hun kracht te staan, voelen zij zich gezien en gehoord, en zijn ze trots op hun prestaties. Tegelijkertijd doorbreken ze vooroordelen en versterken we de positieve beeldvorming over mensen met een beperking. Want hoe gaaf is het wanneer een crewlid aan het einde van de werkdag terugkijkt op een succesvol evenement én heeft ervaren dat de teamleden van Superkracht met passie, trots en enthousiasme meewerkten – net als zij? Hoe tof is het wanneer degene tot inzicht is gekomen dat Tessa de beste gastvrouw is die elke organisator in haar backstage wil en dat Hans als onvermoeibare stagehand onmisbaar is in de sitecrew? Zie hier de video van 3FM over Hans en Superkracht.
Waar Superkracht zich richt op het zichtbaar maken van jongeren met een (verstandelijke, fysieke, cognitieve of meervoudige) beperking in de culturele sector, richten Refugee Team en Event Hands zich op nieuwkomers en jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zo ondersteunt Event Hands jongeren in de weg naar betaald werk en laat het Refugee Team nieuwkomers als vrijwilliger op evenementen werken.
Betaald werk met ondersteuning
Oftewel: een beschutte werkplek – voor mensen met een arbeidsbeperking die om verschillende redenen moeite hebben met het vinden of behouden van regulier werk. Beschut werk biedt een omgeving waarin deze mensen kunnen werken onder begeleiding (op afstand) en met aanpassingen die zijn afgestemd op hun individuele behoeften. Voor dit werk wordt een financiële vergoeding afgesproken.
Kenmerken van een beschutte werkplek zijn onder andere:
- De werkomgeving wordt aangepast aan de behoeften van de werknemers, zoals het bieden van rustige plekken en eventueel aangepast rooster.
- Werknemers ontvangen regelmatig begeleiding en ondersteuning van gespecialiseerde professionals, zoals jobcoaches, om hen te helpen bij het uitvoeren van hun taken en het ontwikkelen van vaardigheden.
- Beschutte werkplekken bieden een veilige omgeving waar werknemers kunnen werken zonder zich zorgen te hoeven maken over concurrentie of prestatiedruk.
- De taken die worden uitgevoerd op beschutte werkplekken zijn vaak aangepast aan de mogelijkheden en interesses van de werknemers, zodat zij succesvol kunnen zijn in hun werk.
Het doel van beschut werk is om mensen met een arbeidsbeperking de mogelijkheid te bieden om deel te nemen aan het arbeidsproces, hun vaardigheden te ontwikkelen, bij te dragen en waar mogelijk door te stromen naar regulier werk.
Een mooi voorbeeld is het bedrijf Groene Bouwhekken (ook beschikbaar voor evenementen).Het begrip ‘afstand tot de arbeidsmarkt’ is wat hen betreft niet passend. Groene Bouwhekken denken namelijk dat het niet de mensen zijn die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben, maar dat de arbeidsmarkt een afstand tot de mensen heeft. Daarom doen zij het als commercieel bedrijf anders: “Wij zien iedereen als gelijkwaardig en gaan ook zo met elkaar om. Juist de mensen die het even wat moeilijker hebben, zijn degene die ons inspireren. Neem bijvoorbeeld Wouter. In september 2018 namen we onderstaand filmpje op. Tegenwoordig werkt hij niet meer bij de Bouwloods, maar voor een regulier bouwbedrijf” Daar doen we het voor!
Een ander voorbeeld is Cement. Bij Cement kunnen mensen die vastgelopen zijn in hun ontwikkeling, vanuit eigen regie, aan zichzelf werken. Ze bieden dagbesteding, met diverse werkplaatsen en activiteiten, maar ook activeringstrajecten en trajecten voor schoolverlaters. Voor Into the Great Wide Open komen ze met een team om te werken tijdens de op- en afbouw.
Betaald werk
Betaald werk is werken met eventuele aanpassingen voor een arbeidsbeperking, zonder begeleiding van een jobcoach of begeleider. Voor het werk wordt een vergoeding of loon betaald dat gelijk is aan mensen zonder arbeidsbeperking. Hieronder vallen mensen met een contract, uitzendkrachten en ZZP’ers.
Freelancen met een beperking
Voor mensen met een beperking kan freelancen voordelen hebben ten opzichte van een vaste aanstelling. En er zijn diverse mogelijkheden om ondersteuning te krijgen bij het starten als ondernemer zoals Onbeperkt Ondernemen van de Bart de Graaff Foundation. Zo is het een voordeel om in een eigen ritme te kunnen werken. De vrijheid om een eigen planning te maken, betekent dat mensen dit kunnen aanpassen naar eigen mogelijkheden mbt aantal uren per week, pauzes en werktijden. Zo bepaalt iedereen zelf welke werkzaamheden binnen de opdracht vallen en waar dit werk wordt uitgevoerd.
Rechten van mensen met een beperking & werk
De wet beschermt iedereen met een beperking die belemmeringen ondervindt bij arbeid, zoals bijvoorbeeld bij sollicitaties, opleidingsmogelijkheden en arbeidsvoorwaarden. Werkgevers moeten sollicitanten op basis van de functie-eisen beoordelen. Of iemand een beperking heeft, mag hierbij geen rol spelen. Werkgevers mogen er niet zomaar van uitgaan dat een beperking de sollicitant ongeschikt maakt. Dat moeten zij eerst goed onderzoeken. Alleen als de werknemer wezenlijke taken uit de functie niet kan uitoefenen, ook niet met aanpassingen, mag de werkgever hem of haar afwijzen wegens ongeschiktheid. Deze regels zijn vastgelegd in de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (WGBH/CZ).
Werkgever worden voor mensen met beperking
Subsidies & vergoedingen
Een werkgever kan een vergoeding krijgen voor aanpassingen aan de werkplek voor werknemers met een arbeidsbeperking. Het kan gaan om ‘niet-meeneembare voorzieningen’ zoals een traplift of deuren die vanzelf opengaan. Het kunnen ook ‘meeneembare voorzieningen’ zijn. Zoals een aangepaste bureaustoel of een braille-regel voor blinde of slechtziende werknemers. Ook zijn er subsidies vanuit de overheid om mensen met een beperking in dienst te nemen. Laat je dus niet afschrikken door mensen met een arbeidsbeperking en zoek naar de mogelijkheden.
Werving & selectie
Heb je een vacature? Zet deze dan (ook) uit in samenwerking met één van de volgende platformen om deze onder de aandacht te brengen bij mensen met een beperking:
- Onbeperkt aan de slag is er voor zowel talentvolle en gemotiveerde werkzoekenden met een arbeidsbeperking als werkgevers die impact willen maken. Wil je (onbeperkt) aan de slag? Samen met meer dan 100 partners en +10.000 werkzoekenden maken we ons hard voor één inclusieve arbeidsmarkt. Een arbeidsmarkt waarin iedereen die kan en wil werken een eerlijke kans krijgt.
- Pernu is een gespecialiseerd detachering- en werving- en selectiebureau. Werkgevers helpen wij om nieuwe kandidaten met een afstand tot de arbeidsmarkt te vinden en te behouden. Werkzoekenden helpen wij door juist die baan te vinden die helemaal bij hen past, dit door aandacht en maatwerk!
- Studeren en werken op maat Stichting Studeren & Werken Op Maat (SWOM) heeft als doel om (jong)volwassenen met een ondersteuningsvraag, zoals een gezondheidsuitdaging, op weg te helpen naar een succesvolle toekomst. Wij geloven in coaching vanuit een levensbrede context.
- Social Capital werft en coacht mensen met een arbeidsbeperking die graag willen werken in de horeca & evenementen. Zo plaatsen ze mensen die aan de kant staan met succes midden in de samenleving.
- Emma at Work ondersteunt jongeren met een fysieke aandoening naar een zelfstandige toekomst. We dichten de kloof tussen deze jongeren en de maatschappij. Met onze GAP Track focussen we op ontwikkeling en training van jongeren vanaf 15 jaar, en samen met ons partnernetwerk netwerk GAP200 zorgen we ervoor dat deze groep een eerlijke kans krijgt op de arbeidsmarkt.
Trickle creëert een speelveld dat staat voor gelijke kansen voor iedereen – ongeacht achtergrond, leeftijd en gender. Door het aannameproces te anonimiseren, worden sollicitanten enkel beoordeeld op skills en ervaringen. Onbewuste vooroordelen krijgen in deze fase dus geen kans.
Wat kan je als organisator doen om mensen met een beperking aan te trekken en plek te bieden voor de werkzaamheden rondom en/of op je evenement?
- Vraag bij crew uit of je als organisatie drempels kan wegnemen, maatregelen kan nemen of voorzieningen kan organiseren om eventuele beperkingen tijdens het werk te minimaliseren.
- Vraag bij leveranciers & partners uit of er mensen met een beperking werkzaam zijn, en of je als organisatie drempels kan wegnemen, maatregelen kan nemen of voorzieningen kan organiseren op het evenement.
- Vraag bij artiesten, sprekers en acteurs uit of je als organisatie drempels kan wegnemen of faciliteren om toegankelijker te zijn voor hen. Uit onderzoek in de UK is gebleken dat 70% van de artiesten met een beperking dit verzwijgen.
- Kies leveranciers met sociale impact, denk hierbij aan eten, merchandise & services.
- Werk samen met een (lokaal) initiatief om mensen met een beperking als vrijwilliger bij te laten dragen aan het event.
- Zet vacatures actief uit bij een platform of belangenvereniging voor mensen met een beperking.
Beeld: Green Events, Mees Trouwborst